♥ • Geri Dönüşüm • ♥

GERİ DÖNÜŞÜM NEDİR

Geri dönüşüm terim olarak, kullanım dışı kalan geri dönüştürülebilir atık malzemelerin çeşitli geri dönüşüm yöntemleri ile ham madde olarak tekrar imalat süreçlerine kazandırılmasıdır.

Tüketilen maddelerin yeniden geri dönüşüm halkası içine katılabilmesi ile öncelikle ham madde ihtiyacı azalır. Böylece insan nüfusunun artışı ile paralel olarak artan tüketimin doğal dengeyi bozması ve doğaya verilen zarar engellenmiş olur. Bununla birlikte yeniden dönüştürülebilen maddelerin tekrar ham madde olarak kullanılması büyük miktarda enerji tasarrufunu mümkün kılar. Örneğin, yeniden kazanılabilir alüminyumun kullanılması alüminyumun sıfırdan imal edilmesine oranla %35'e varan enerji tasarrufu sağlamaktadır.

Atık malzemelerin ham madde olarak kullanılması çevre kirliliğinin engellenmesi açısından da önemlidir. Kullanılmış kâğıdın tekrar kâğıt imalatında kullanılması hava kirliliğini %74-94, su kirliliğini %35, su kullanımını %45 azaltabilmektedir. Örneğin bir ton atık kâğıdın kâğıt hamuruna katılmasıyla 8 ağacın kesilmesi önlenebilmektedir.

GERİ DÖNÜŞÜMÜN ÇEVREYE YARARLARI

GERİ DÖNÜŞÜM ÇEVREYE YARAR SAĞLAR

Doğanın ancak birkaç yüzyılda hatta birkaç binyılda (5000 yıla kadar) tümüyle yok edebildiği atıkların doğaya terk edilmesini önler. Plastik, metal, cam ve kâğıt geri dönüşümde elektrik tasarrufu sağlanır.Örneğin bir metal kutunun hammaddeden üretilmesi için tüketilecek elektriğin 100 birim olduğunu varsayılırsa, kullanılmış metal kutudan üretilecek yeni metal kutu için tüketilecek elektriğin 5 birime kadar düştüğü görülecektir. Bu ürettiği ve dolayısıyla tükettiği elektriğin yaklaşık yarısını (%50) havayı büyük miktarlarda karbon bileşikleriyle karbon dioksit ve karbon monoksit gibi) dolduran termik santrallerden sağlayan Türkiye için oldukça önemli bir noktadır.

GERİ DÖNÜŞÜM EKONOMİ'YE YARAR SAĞLAR

Atıkların bir köşeye atılıp çürümeye terk edilmesi yerine ekonomiye dönüşünü sağlar. Hammadde üretiminde elektrik tasarrufu sağlayarak işletmeleri daha karlı kılar. Belediyelerce işletilen geri dönüşüm tesisleri belediyelere azımsanamıyacak miktarda nakit girişi sağlamaktadır. Ambalaj atıklarının yaygın geri dönüşümünde ise firmaların ambalaj giderleri büyük ölçüde düşeceğinden özellikle tüketiciye yansıyan fiyatlarda belli bir düzeye kadar düşüşler görülebilir. Kimi geri dönüşümlü malzemenin hammaddesi Türkiye'de bulunmadığından yurtdışından ithal edilmektedir. Geri dönüşümlü malzemelerin yapıldığı toprak kaynaklı hammaddeler uzaklardan değil, doğrudan üretimin yapıldığı kentlerden toplanacağından hammaddelerin ulaşım giderleri büyük oranda düşer.

GERİ DÖNÜŞÜM KENTSEL EKOLOJİ'YE YARAR SAĞLAR

Geri dönüşümün belediyeye yapacağı ekonomik katkı özellikle temizlik işlerinin niteliğinde yükselişe neden olur. Geri dönüşümlü atıkların her gün toplanma zorunluluğu olmadığından her gün toplanması gereken atık miktarı azalır, bu atıkların daha düzenli toplanmasını sağlar Kentin değerli arazilerinin çöplük olarak kullanılmasının önüne bir ölçüde geçilebilir. Daha az sayıda çöplük, daha az noktada etrafta uçuşan naylonlar, daha az noktada iğrenç kokular demektir. Bir kentte geri dönüşüm uygulamasının yapılması, o kentteki plajlarının ya da marinalarının mavi bayrağa sahip olabilmesi için o plaj da marina da atıkların ayrı ayrı toplanıyor olmaları gerekir.

GERİ DÖNÜŞÜMÜN EKONOMİYE KATKISI BÜYÜK

    Türkiye’de 2014 yılında geri dönüşüm sayesinde ekonomiye 1 milyar 300 milyon lira katkı sağlanırken, toplanan 1 milyon ton kâğıtla 17 milyon ağaç kesilmekten kurtuldu.

    Türkiye’de 500 bine yakın kişiye istihdam sağlayan geri dönüşüm sektörü ekonomiye kattığı değerin yanı sırada çevreye sağladığı katkı ile ön plana çıkıyor. 2014 yılında geri dönüşüm sayesinde ekonomiye 1 milyar 300 milyon lira katkı sağlanırken, toplanan 1 milyon ton atık kâğıt sayesinde ise 17 milyon ağaç kesilmekten kurtuldu. Bilhassa demir çelik sektöründe 183 fabrika Türkiye’de toplanan 9,5 milyon ton hurdayı işliyor. Bu durum, Türkiye’nin demir çelik sektöründe dünya sıralamasında 8. sıradaki yerini korumasında etkili oldu.

   Bursa’da faaliyet gösteren Er Kâğıt, 50 bin ton sanayi atığını, 10 bin tona yakın da mesken atığını toplayarak 25 milyon lira ekonomiye katkı sağladı. Er Kâğıt Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Ulus, “Bursa’nın Osmangazi ilçesinde ambalaj atıklarını, Bursa’nın tamamında ise sanayi atıkları topluyoruz. 2014 yılında yaklaşık 50 bin ton sanayi atığı, 10 tona yakın da evlerden çıkan ambalaj atığı topladık. Sadece bizim firmamız 25 milyon lira ekonomiye katkı sağladı. Bunun dışında çevreye olan katkımız da çok fazla. 1 ton hurda kâğıtla yaklaşık 17 yetişkin ağaç kurtarılıyor. Bu kadar ambalaj atığının geri dönüştürülmesiyle çok büyük bir enerji tasarrufu da sağlamış oluyoruz. Çünkü bir ürünü sıfırdan üretmektense geri dönüşümden üretmek daha kolaydır” diye konuştu.

   Kâğıt, plastik, demir-çelik gibi ekonomiye katkı sağlayan geri dönüşüm atıklarının ekonomi ve çevreye sağladığı katkıların yanı sıra ciddi bir istihdam kaynağı olduğunu belirten Ulus, ancak Türkiye’de geri dönüşüm tam anlamıyla telaffuz edilmediğini söyledi. Bursa’daki firmalarında 150 kişiye istihdam sağladıklarını belirten Ulus, “Nereden bakarsanız bakın geri dönüşüm sürdürülmesi gereken bir sektör. Vatandaşlara elimizden geldiğince eğitim veriyoruz. Konutları tek tek gezerek bilgilendirmeler yapıyoruz. Şu an ambalaj atıkları bir arada toplanıyor, ama yakın zamanda ayrı ayrı biriktirilmesi konusunda çalışmalarımız olacak. Vatandaşlara tavsiyem sektöre sağlık ve çevre açısından daha özen göstermeleri gerekiyor” dedi.

Siz ne yapabilirsiniz? 

• Geri dönüşümü destekleyin.Ambalajında geri dönüşüm işareti olan ürünleri yeğleyin. 

• Cam ambalajın binlerce yıldır geri döndüğünü ve içindeki ürünün camla hiçbir etkileşimde bulunmadığını bilerek alın. 

• Plastik poşet ve yiyecek kapları gibi plastik ürünleri yeniden kullanın.

• Plastik tıraş bıçağı, çakmak, tükenmez kalem, folyo pişirme kapları gibi tek ya da çok az kullanımlık ürünleri kullanmayı en aza indirin. 

• Az miktardaki alışverişlerinizde plastik poşet kullanmayın. 

• Büyük boy ürünleri kullanın. Hacmi fazla ürünler hem daha fazla kulanım hem de daha az ambalaj tüketimi demektir. 

• Şişe ve kavanoz gibi cam saklama ürünlerini tekrar kullanın. 

• Atmak istediğiniz cam malzemeleri organik çöplerle birlikte atmayın. Biriktirip en yakınınızdaki cam kumbaralarına atın. 

• Cam şişe ve kavanozları atarken renklileri ve renksizleri ayırın. Metal kapakları çıkartın. 

• Çok fazla ambalaj malzemesi kullanılmış ürünleri almayın. 

• Çocuklara oyuncak alırken dayanıklı olmasına dikkat edin. Oyuncaklar bozulduklarında çöpe giderler ve geri dönüşümleri çok zordur. 

• Hediye olarak sevdiklerinize bir çevre örgütünün üyeliğini verin.